باسمه تعالی
بخش امور اجتماعی و خانواده
مرکز اسلامی انگلیس
مشکلات ازدواج در محیط خارج از کشور
- در محیط مهاجرت بدلیل دوری از خانواده و اقوام و دوستان، پیدا کردن فردی مناسب برای ازدواج و زندگی مشترک (با در نظر گرفتن گزیده های محدود) بسیار مشکل است. و جامعه مسلمان مهاجر، مثل هر انسان مسلمان، بنابر آیه صریح قرآن کریم (آیه 32 سوره نور)، وظیفه دارد که زنان بی شوهر و مردان بی زن خود را به ازدواج یکدیگر در آورد. پس می بایست در راستای تحقق این امر الهی ساماندهی کرد و چاره ای جست.
- نداشتن آموزه های لازم جهت تشکیل خانواده (اعم از: الف- حکمت ازدواج و تشکیل خانواده، ب- روش زندگی مشترک و ج- پیاده کردن اخلاق عملی در خانواده). بدین سبب جوانان در حیرانی و بلاتکلیفی بسر می برند. از طرفی ترس غرق شدن در محیط نا سالم از طرف خانواده ها همواره وجود دارد، که گاهی اوقات منجر به ازدواج های بدون تأمل و بررسی کافی می شود و در پی آن جدائی در کمتر از یکسال اتفاق می افتد.
دلایل اختلاف در خانواده و طلاق:
الف) دلائل کلی:
- محیط: نگاه افراطی و غیر متعادل به حقوق فرد در جامعه اروپايی یکی از مهمترین عوامل فروپاشی خانواده است.
- نفس اماره: از بین رفتن ساختار زیر بنائی در خانواده مثل: از میان رفتن “مودّت” و “رحمت”، که خداوند متعال بین زن و شوهر قرار داده ولی خود با اعمال نا شایست این مودت و رحمت الهی را از بین می برند. و نگاه احترام آمیز به حقوق یکدیگر ندارند. غالباً از خود خواهی مردان سرچشمه می گیرد، که در پی آن، شوهر خواسته خود را مقدم می پندارد و بعد خواسته زن خود را. زنان سالها تحمل می کنند و سپس زنان هم متقابلاً خود خواه می شوند و مشکل شروع می شود).
- جهل: ندانستن حدود شرعی و در پی آن تعدّی به افراد خانواده از جمله فرزندان.
ب) تأثیر محیط و شرائط در کشور های غیر اسلامی:
4- محیط آزاد و بی بند و بار: اول مردان را به دام خود می کشد و مردان دنبال هوس های خود می روند. سپس برخی زنان به تقابل جاهلانه دست زده و خود را به شکل زنان غیر اسلامی در می آورند تا نظر شوهران خود را جلب کنند.
5- قوانین وضع شده در غرب: پس از سالها ظلم به زن در جوامع غربی، توسط مردان غربی، قوانین وضع شده در غرب به نفع زن تنظیم شده. لذا تحمل زنان در غرب کم شده و پس از ایجاد اختلاف و با تشویق محیط نا صالح اطراف، دست پناه به این قوانین می برند بدون آنکه راه کار اسلامی را جستجو کنند. پس از مراجعه به دادگاه های غیر اسلامی، جهت پیروزی در این دادگاه ها، دست به زدن تهمت های ناروا به زوج و دروغ گفتن، رو می آورند.
ج) فشار های اقتصادی:
6- گاهاً به جهت فشار اقتصادی، زوجین جدا شدن های مصلحتی بوجود می آورند. غافل از آنکه در پی آن جدا شدن های مصلحتی جدا شدن های واقعی بوجود خواهد آمد.
7- بیکاری مردان و حضور دائم آنان در خانه، بواسطه مقرری گرفتن از دولت، موجب تشنج در محیط خانه می شود.
8- ندانستن وظیفه و پرداخت نفقه در قبال زوجه و فرزندان از طرف پدران. و ندانستن هنر شوهر داری از طرف زنان و قدردانی نکردن از پدران.
د) نداشتن تقوی:
9- نداشتن تماس با علمای دین در نتیجه آگاهی پیدا نکردن با حدود شرع و نداشتن رفتار حسنه در خانه.
10- استفاده از اطلاعات مذهبی یک جانبه به نفع خود و ندیده گرفتن حقوق دیگران (توسط مردان و زنان).
11- برخی مردان خود مقید شرع نیستند ولی انتظار دارند دیگر افراد خانواده (زن و فرزندان) مقید شرع باشند لذا با زور و کراهت حدود شرع را در خانواده اعمال می کنند.
12- دخالت اطرافیان (پدر، مادر، خواهر، برادر) و تشدید شقاق و جدایی. در نتیجه از بین بردن مودّت و رحمت و گذشت بین زوج و زوجه.
هـ) نمونه دلائل:
13- برخی مردان انتظار دارند زنانشان در مجالس آلوده با آنها همراه شوند، غافل از اینکه با این کار زنان را با فساد آشنا می کنند، در پی آن فساد و لج و لجبازی بوجود می آید. بعد مردان گله مند می شوند که چرا زنانشان اینگونه شدند.
14- زنان با مردان بی ملاحظه و تند برخورد می کنند و شوهران خود را عصبانی کرده و سپس مردان تحریک شده و کتک می زنند.
پیشگیری و علاج:
داشتن مشکل در خانواده امری است طبیعی اما مهم آن است که به موقع پیشگیری و علاج شود. حال چرا پیشگیری نمی شود؟ شاید بدلیل این باشد که مکانیزم پیشگیری در دنیای مدرن بی رنگ شده. در پیشگیری دو مورد می بایست مدّ نظر باشد، 1- زمان پیشگیری و مداخله 2- افراد داور و مداخله کننده. زمان پیشگیری زمانی است که “ترس از جدایی” (خوف شقاق) بوجود آمده است. معمولاً وقتی که ترس از جدایی بوجود می آید زوجین بدنبال مشاوره و مداخله نیستند. پس در زمان “ترس از جدایی”، “خلاء داوری (حَکَم) و مداخله اهل” وجود دارد. در محیط مهاجرت اطرافیان نزدیک یا وجود ندارند و یا اهل نیستند، بدین معنی که اطرافیان نزدیک به جای داوری بی طرفانه و آگاهانه، طرفداری از فرد طرف خود می کنند و این باعث تشدید جدایی و شقاق می شود. به سبب وجود “خلاء داوری و مداخله اهل” مسئولیت مراکز اسلامی جهت پر کردن این خلاء و حفظ خانواده ها، در محیط مهاجرت، بسیار زیاد می شود.
ختم کلام:
ریشه جدایی بین زن و شوهر، از بین بردن دوستی و گذشتی است که خداوند منان بین آنان قرار داده، بعلاوه عدم مداخله به موقع اهل خانواده خیرخواه و آگاه می باشد.
نگارنده: بخش امور اجتماعی و خانواده مرکز اسلامی انگلیس – سعید ستوده، 1386 ش.
