شهید اول رحمه اللّه، شاگرد فخرالمحققین فرزند مرحوم علامه حلّی بود. استادش درباره او می‌نویسد «قَدِ اسْتَفَدْتُ مِنْ تِلْمیذی محمد بن مَکی أکثَرَ مِمَّا اسْتَفادَ مِنّی؛ من از شاگردم محمد بن مکی، بیشتر از آنچه او از من استفاده نموده ، بهره بردم». این سخن را زمانی می گوید که مرحوم شهید تنها هفده سال سن دارد و فقط یک سال از ورودش به مجلس درس فخر المحققین می‌گذرد.
از مرحوم آیت الله بهجت رحمه الله علیه نقل است که: « در جریان ملاقات و تشرف یکی از اهل علم به محضر حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه الشریف در سفر حج، حضرت به او فرموده بودند: «شهیدین، آش و پلوی شیعه را نخوردند، مع ذلک کتاب‌های با برکت به جا گذاشتند، مبادا روزی بر تو بگذرد که یکی از کتاب‌های آنها را مطالعه نکرده باشی»[2].
حضرت استاد مدظله در جای دیگر فرمودند: به نظر می‌رسد منظور حضرت از آش و پلو، مقام مرجعیت و زعامت باشد.
شهیدین بر ما حجت هستند.
آیت الله بهجت می گوید: « شهیدین رحمهما الله عمر کم و کوتاهی داشتند و مع‌ذلک چقدر عمرشان برکات داشت و چه تألیفات نافع و سودمندی از خود به‌جا گذاشتند. آنها حجت خداوند بر ما هستند تا عمر خود را به غفلت و بطالت نگذرانیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین علی بهجت می‌گوید: پدرم با مرحوم شیخ عباس قمی در بررسی روایات و تدوین کتاب «سفینةالبحار» همکاری می‌کردند. ایشان تعریف می‌کردند که مرحوم حاج شیخ عباس، این کتاب را در منزل آیت‌الله میلانی رحمت‌الله‌علیه تألیف کرده است. بیرونیِ منزل می‌نشسته و مشغول نوشتن می‌شده است. حتی خانوادۀ مرحوم میلانی رحمت‌الله‌علیه از ایشان پذیرایی می‌کرده‌اند؛ مثلاً آب یا چایی می‌آوردند، و می‌خواستند در این کاری که ایشان می‌کند، شریک باشند. مقدار زیادی از نسخۀ خطی «سفینةالبحار» به دست‌خط مرحوم پدرم بود.
نظر پدرم این بود که رونق و رواج‌داشتن کتب بزرگانی چون مرحوم حاج شیخ عباس قمی، شهید اول و شهید ثانی، علامت توفیق و قبولی زحمات ایشان است چون این افراد همۀ وجودشان را صَرف این راه کردند و در ظاهر هم هیچ بهره‌ای نبردند، لذا کتابشان مقبول افتاد و پربرکت شد بگونه ای که امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، از علمای چند قرن بعد می خواهد که از مطالعه آثار آنان غافل نشوند.
[1] . شهید اول، محمد بن مکی عاملی (۷۳۴-۷۸۶ق)، از فقیهان برجسته شیعه در قرن هشتم هجری قمری، و شهید ثانی، زین‌الدین بن علی بن احمد عاملی جُبَعی (۹۱۱-۹۶۶ق)، از علما و فقهای بزرگ شیعه در قرن دهم هجری قمری.
[2] . آیت الله بهجت فرمودند: به نظر می‌رسد منظور حضرت از آش و پلو، مقام مرجعیت و زعامت باشد. در محضر بهجت، ج۱، ص۴۶