به مناسبت فاطمیه دوم مراسم سوگواری شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در مرکز اسلامی انگلیس به سه زبان برگزار شد.
در این آیین عزاداری که به مدت سه شب در تاریخ 21 تا 23 نوامبر 2025 با حضور شیعیان امیرالمومنین به زبان های انگلیسی، فارسی و عربی در سالن های جداگانه برگزار شد، حجت الاسلام و المسلمین سید هاشم موسوی امام مرکز اسلامی انگلیس در سخنانی به زبان فارسی با تشریح فضائل و سیره دخت نبی مکرم اسلام گفتند: مطالعه در باره شخصیت حضرت فاطمه سلام الله علیها تنها یک پژوهش تاریخی یا خانوادگی نیست بلکه دروازه ای به سوی یکی از بلندترین معارف توحیدی است.
ایشان حضرت فاطمه سلام الله علیها را تجلی پروردگار در قالب انسان خواندند و افزودند: فهم حقیقت فاطمیّه، نوعی فهم از ساختار هستی و رابطه انسان با خداوند است.
حجت الاسلام و المسلمین موسوی در باره طعنه دشمنان مبنی بر ابتر بودن پیامبر اکرم تصریح کردند: قرآن کریم به آن حضرت وعده کوثر را داد و به اعتراف مفسرین بزرگ شیعه و سنی، فاطمه یکی از برجستهترین و مهمترین مصادیق کوثر است و کوثر بودن او، معنایی ژرفتر از نسل و کثرت دارد زیرا او منشأ تمام خیرهایی است که امت اسلامی تا قیامت از آن بهرهمند میشوند.
امام مرکز اسلامی انگلیس با بیان اینکه بدون «کوثر»، چشمه ولایت در زمین خشک میشد افزودند: از منظر صورت انسانی و زمینی، فاطمه نماد فیض منبسط الهی است. یعنی ایشان ظرفی است که خداوند اراده کرده تا از طریق او، کثرت نور، ولایت، و استمرار هدایت الهی (امامت) در جهان مادّی تجلّی یابد.
حجت الاسلام و المسلمین سید هاشم موسوی در شب های بعد به دیگر ابعاد شخصیتی بانوی دوعالم حضرت صدیقه طاهره از منظر آیات و روایات پرداختند و گفتند: آیه تطهیر یعنی «إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا؛ که سنگبنای اثبات عصمت اهل بیت علیهم السلام است بیانگر لیاقت مقام امامت و ولایت حضرت زهرا است. این طهارت فراتر از یک پاکی اخلاقی اکتسابی است بلکه یک اراده تکوینی الهی است که اهل بیت و در رأسشان فاطمه را از هرگونه پلیدی فکری و عملی دور ساخت و همین مقام والا، ساحت وجودی وی را لایق امامت و ولایت ساخت.
امام مرکز اسلامی انگلیس همچنین به بیان حقیقت فاطمیه از منظر روایات پرداختند و افزودند: روایت «خُلِقَت فاطِمَةُ مِن نورِ عظمةِ الله؛ نشان میدهد که حقیقت فاطمیه، قبل از جسم، خاک و قبل از ورود به عالم طبیعت، یک «وجود نورانی» در عالم جبروت داشته است. این نور، از حقیقت محمدیه است، همان نوری که پیامبر اکرم و علی نیز از آن آفریده شدند. این بدان معناست که ماده وجودی فاطمه از جنس قدس و طهارت محض است و از عالم پایین (ناسوت) نشأت نگرفته است.
ایشان در تشریح اینکه چگونه فاطمه الگوی انسان الهی شدند گفتند: حقیقت نورانی حضرت فاطمه در عالم جبروت متوقف نماند، بلکه در عالم ناسوت (دنیا) در قالب یک انسان کامل متجلی شد تا بهترین الگو و معیار برای رسیدن به قلههای کمال باشد به گونه ایکه حیات ظاهری او تبدیل به کتابی عملی شد که هر فصل آن، جلوهای از آن نور ازلی است.
حجت الاسلام و المسلمین سید هاشم موسوی همچنین در شب سوم مراسم سوگواری فاطمیه دوم به تشریح حجاب و عفاف فاطمی پرداختند و خاطر نشان کردند: عفاف فاطمی فراتر از پوشش مادی و رعایت حدود شرعی آن است. این عفاف «حفظ پاکی نور» و «عدم آلودگی به رجس» در ساحت حیات مادّی است. عفاف حضرت فاطمه (س)، تجلّی کامل حیاء است؛ به گونهای که حتی از برخورد با مرد نامحرم که نابینا بود نیز پرهیز می کردند. این عفاف عملی، بیانگر عزّت وجودی است و نشان میدهد که انسان الهی، ارزش وجودی خود را از نگاه دیگران نمیگیرد، بلکه با پرهیز از آلودگیها، آن نور وجودی را حفظ میکند.
حجت الاسلام والمسلمین موسوی با اشاره به عبودیت حضرت زهرا سلام الله علیها گفتند: شبزندهداریهای آن حضرت، صرفاً یک عمل عبادی نبود؛ بلکه رمز حضور کامل انسان در برابر نور مطلق است. اینکه ایشان در هنگام دعا، دیگران را بر خود مقدم میداشتند، نشان میدهد که عبودیت حقیقی، با خدمت به خلق و فانی شدن در اراده الهی برای سعادت دیگران آمیخته است.
امام مرکز اسلامی انگلیس همچنین با اشاره به خطبه فدکیه خاطرنشان کردند: این خطبه صرفاً یک مطالبه سیاسی و اقتصادی نبود؛ بلکه یک درسنامه عمیق توحیدی، نبوی، و ولایی است. این خطبه، یک شاهکار بلاغی است که در اوج مظلومیت، به دفاع منطقی و حکیمانه از حق پرداخت و تا قیام قیامت به عنوان حجت بر کسانی که ولایت را رها کردند، باقی خواهد ماند.
در این مراسم همچنین حجت الاسلام و المسلمین سید قنبر حسین دربخش انگلیسی درسخنانی گفت: ویژگی های شخصیتی حضرت زهرا(س) تجسم حقیقی اسلام است. زندگی حضرت فاطمه (س) آکنده از صداقت، عدالت، ایثار و پاکی بود و جایگاه بیبدیل ایشان در سراسر سنت اسلامی مورد پذیرش است.
حجت الاسلام و المسلمین سیدقنبر حسین همچنین به نقش عمیق ایشان پس از رحلت پیامبر (ص) اشاره کرد و افزود: خطبهها، موضعگیریها و شجاعت حضرت فاطمه (س) در دفاع ازحقیقت و ادای وظیفه اجتماعی نقشی بنیادین داشت.
ایشان در شب های بعد نیز به خدمات حضرت فاطمه (س) را درخانه، خانواده و جامعه اشاره و خاطرنشان کرد: محبت واقعی به ایشان در خدمت به مؤمنان جلوه مییابد و آیات قرآن نشان می دهد هیچ کار خیری که برای خلق خدا انجام شود، نزد خداوند ضایع نمیگردد.
ایشان درشب های بعد دراین مراسم گفت: مطابق آیات قرآن و روایات، محبت اهلبیت (ع) نسبت به پیروانشان، روشن است و یأس و ناامیدی در اسلام جایگاهی ندارد زیرا حضرت فاطمه (س) با وجود مصائب فراوان، استوار ماند و به ما آموخت که سختیها هویت ما را تعیین نمیکنند.
در مراسم سوگواری فاطمیه دوم به زبان عربی نیز که قبل از زبان های انگلیسی و فارسی برگزار شد، حجت الاسلام والمسلمین شیخ فاضل خطیب در سخنانی به ابعاد شخصیتی و فضایل حضرت فاطمه سلام الله علیها پرداخت و گفت: همه مسلمانان به مقام والای ایشان اذعان دارند و بزرگداشت شهادت ایشان، ما را به ارزشهای اصیل اسلام پیوند میدهد.
در این مراسم مداحان اهل بیت به زبان های عربی و فارسی مرثیه سرایی و نوحه خوانی کردند.